Op bezoek in Rwanda

Een uitstapje naar Rwanda.
Na een periode in Juba met erg warm weer (47 graden) was het prettig om er even weg te kunnen. Het werkt bij de VN in Juba zo dat je 7 dagen per week werkt en dan per 5 gewerkte dagen een compensatie dag opbouwt, die je dan om de zoveel tijd kunt opnemen.
Ik kon er dus en weekje tussen uit. Rwanda leek een prima bestemming. Ik was er nieuwsgierig naar en het land ligt hoog, dus het is er lekker koel.
Die koelte dat klopt wel. Zeg maar gerust koud. ’s-Avonds heb je echt wel een trui nodig om het nog een beetje behaaglijk te hebben. Daarnaast een flinke hoeveelheid regen en bewolking. Ik zit nu aan het zwembad te typen, maar het is de eerste keer dat het weer hier goed voor is en meteen ook mijn laatste dag hier.
Waarom was ik er nou nieuwsgierig naar? Iedereen weet natuurlijk van de genocide die zich hier in 1994 heeft afgespeeld. Radicale Hutu’s hebben toen, naar schatting, een miljoen Tutsi’s en gematigde Hutu’s om het leven gebracht. Nu, nog geen 20 jaar later, is het land stabiel doet het mee aan vredesmissies van de VN, maar heeft et bij dezelfde VN een twijfelachtige reputatie vanwege de inmenging in het buurland Congo.
Als je hier aankomt dan vallen mij een paar dingen op, in vergelijk met Juba. Op de eerste plaats zijn de wegen hier heel. De auto’s zien er goed uit. Er zijn stoplichten die het doen (en zelfs secondes aftellen). Men houdt zich aan de verkeersregels. Er is regelmatig politie te zien, maar die is zeker niet in overdaad aanwezig. De sfeer is ontspannen.
Ik slaap in hotel “Mille Collines”. De naam die jullie nog wel zullen kennen uit de film “Hotel Rwanda”. Die film is hier overigens niet opgenomen, maar het verhaal speelt zich wel hier af. Als ik dan toch nieuwsgierig naar dit land ben, dan ook maar hier slapen, op de geschiedenis. Het hotel leeft voor een belangrijk deel van zakenreizigers, maar voor een minstens zo belangrijk deel van toeristen als ik die het eens willen zien. Dan komt er weer een klupje Japanners de trap op die alles komen fotograferen.
Een ochtend ben ik naar het Genocide monument in de stad geweest. Een relatief simpel gebouw dat ingenieus in elkaar zit. Je wordt rondgeleid langs het ontstaan van de haat tussen de twee bevolkingsgroepen (84% Hutu en 15% Tutsi, de rest zijn Twa pygmeeën). Uiteraard wordt de oorzaak gelegd in de koloniale geschiedenis, toen België in Congo, Burundi en Rwanda de scepter zwaaide. Daarnaast wordt er veel aandacht besteed aan de onmacht van de Internationale Gemeenschap om de genocide te voorkomen (dat is natuurlijk nog steeds niet veranderd).
De grootste aandacht gaat uiteraard uit naar de genocide zelf, de weg er naar toe, de uitvoering, de onbegrijpelijke wreedheden en de gevolgen voor dit land. In de tuin buiten liggen verschillende massagraven. Tienduizenden slachtoffers. Mannen, vrouwen, kinderen, baby’s. Veel mensen die ik gesproken heb hebben tientallen familieleden verloren.
In het museum is ook veel ruimte ingericht voor andere genocides. Uiteraard de Holocaust, maar ook de massamoorden op Armeniërs, Cambodjanen, de massamoord op de Balkan en een voor vele van ons onbekende: de moord op tienduizenden Herero’s in toenmalig Duits Zuidwest Afrika.
Als je hier dan toch bent, dan wil je niet alleen de stad zien Ik heb een tocht naar Gyzenje gemaakt, aan de Congolese grens, grenzend aan Goma. Het land is schitterend. Overal rollende groene heuvels, overal landbouw, overal mensen (het is een van de dichtst bevolkte landen in Afrika). De weg is prima en waar er gewerkt wordt zijn Chinese bedrijven in de weer om alles in orde te maken. China lijkt vaak de nieuwe kolonisator van Afrika. Goede werken doen, maar ook veel grondstoffen opkopen en natuurlijk een geweldig afzetgebied voor goedkope Chinese producten (de drie mijl schoen, omdat ie na drie mijl erop lopen kapot is).
Op weg naar Gyzenje kom je ook langs het Volcano National Park. Het park dat zich over drie landen uitstrekt: Congo, Oeganda en Rwanda en waar de Berggorilla’s leven. Het is maar goed dat et park zich over drie landen uitstrekt. Als het in het ene land onrustig is, dan kunnen de gorilla’s zich in het buurland herstellen van de onrustige periode die daar eerder was. Het is een grote toeristenbestemming en hoewel ik niet naar de gorilla’s ging was het landschap (met alleen al in Rwanda 5 vulkanen, waarvan een nog erg actief) schitterend. Echt gorilla’s in de mist.
Gyzenje ligt aan het Kivu meer. Een van de grote meren in de grote slenk die van noord naar zuid door Afrika loopt. Vanwege de bewolking heb ik daar niet veel van kunnen zien. Na de lunch zijn we toen, via de Congolese grenspost (toch aardig om even te zien), weer terug gereden naar Kigali.
Gisteren heb ik de dag besteed aan een wandeling door de stad. Kigali is een grote, uitgebreide stad met de sfeer van een uitgebreid dorp. Er is weinig hoogbouw. Tot dicht bij het centrum hebben mensen nog kleine akkertjes bij het huis waarop ze hun eigen groentes verbouwen. De mensen zijn erg toegankelijk en vriendelijk. Ik heb nog een aantal souveniers gekocht waarmee we ons nieuwe huis in Addis straks kunnen aankleden.
Vandaag een rustige dag in het hotel. Straks misschien even zwemmen en dan morgen weer naar Oeganda en Juba.
Nog een kleine 6 weken in Juba en dan naar Nederland om de overstap naar Addis voor te bereiden.
Veel groeten en tot spoedig ziens. Paul